Szkoła Podstawowa w Spalonej

  • Kalendarium

    Piątek, 2024-03-29

    Imieniny: Marka, Wiktoryny

  • Statystyki

    • Odwiedziny: 4148207
    • Do końca roku: 277 dni
    • Do wakacji: 84 dni

PUŁAPKI POROZUMIEWANIA SIĘ

Umiejętność porozumiewania się ze swoim dzieckiem to najprawdopodobniej najważniejsza umiejętność rodzica. Kiedy dzieci wiedzą, że mogą porozmawiać z rodzicami o swoich sprawach, czują, że są ważne i kontrolują sytuację. Dobra komunikacja jest podstawa uczenia dzieci samooceny, rozwiązywania problemów i współpracy z innymi. Komunikacja jest istotna także dlatego, że kiedy dzieci dorastają, rodzice w znacznym stopniu przestają bezpośrednio wpływać na ich postępowanie. Kiedy rodzice tracą zdolność bezpośredniego kontrolowania najbliższego otoczenia dzieci, otwarty i uczciwy dialog staje się najefektowniejszą i często jedyną metodą wychowawczą. Jeśli nastolatek potrafi rozmawiać z własnymi rodzicami o swoich związkach z innymi, narkotykach lub seksie, to ma większe szanse na pomyślne przetrwanie tych burzliwych lat. Rodzice niezdolni do dobrej komunikacji doprowadzą do niekończącej się próby sił lub będą zmuszani, by usiąść i „czekać na lepsze jutro".
Porozumiewanie się z dziećmi może mieć charakter otwarty lub zamknięty. Zbyt często rodzice nieumyślnie zamykają dwukierunkową komunikację z dzieckiem. Czasami nie radzą sobie z silnymi emocjami, zawodząc oczekiwania dziecka. Innym razem, pragnąc nauczać, udzielają rad, których dzieci nie potrzebują lub nie chcą. Z biegiem czasu dzieci dostrzegają, że nie są słuchane i niechętnie zbliżają się do rodziców. Aby komunikacja z dziećmi była otwarta i skuteczna, muszą one czuć, że rodzice naprawdę wysłuchają ich z pełną i szczerą uwaga. Jeśli dzieci, że próba nawiązania rozmowy z rodzicem wywoła z jego strony potok krytycznych uwag, po prostu zrezygnują z takiej próby.
Jednym ze sposobów podtrzymywania zamkniętego stylu komunikacji jest takie rozmawianie z dziećmi, gdzie rodzic wchodzi w rolę: rodzica autorytarnego, pouczającego, obwiniającego lub bagatelizującego.

 

RODZIC AUTOKRATYWNY

Rodzic przyjmujący ten styl komunikacji jest bardzo zajęty utrzymywaniem kontroli. Kiedy tylko silne uczucia staja się „nieuporządkowane", rodzic taki każe dziecku „pracować nad sobą i iść w dobrym kierunku". Stosując rozkazy, żądania lub groźby taki rodzic komunikuje, żeby dziecko pozbyło się uczuć, które postrzega jako niepotrzebne lub niechciane. Rodzic ten wypowiada najczęściej takie zadnia:
„Nie przejmuj się - nie ma powodów do płaczu",
„Nie musisz się tak czuć",
„Nie waż się podnosić na mnie głosu".
Ten styl komunikacji jasno pokazuje, że rodzic przywiązuje mało znaczenia do tego, co czuje dziecko, myśli i robi. Przyjmuje on zasadę, według której rodzic - większy, silniejszy, mądrzejszy - ma ważniejsze potrzeby niż dziecko. Umniejsza w ten sposób potrzeby dziecka i przekazuje mu komunikat, że nie interesuje go to, co dziecko ma do powiedzenia.


RODZIC POUCZAJĄCY

Każdy rodzic, któremu właściwy jest ten sposób komunikowania, zaobserwował u dziecka nieobecne spojrzenie lub wywracanie oczu, gdy zaczyna nakładać na siebie pancerz obronny. Taki rodzic zamyka proces komunikacji, przechodząc od razu do wygłaszania „kazania". Ulubionym słowem rodzica pouczającego jest POWINIENEŚ. Najważniejsze jest dla niego to, aby doznawać tylko właściwych uczuć. Zdania wypowiadane przez takiego rodzica brzmią często tak:
„Nie powinieneś się martwić. Ja wiem, co jest dla ciebie najlepsze".
„Nie powinieneś się tak czuć - wiesz, że nie o to mi chodziło".
„Nie powinieneś być taki znudzony - taki dziś piękny dzień".
Ten styl komunikacji zamyka proces porozumiewania się
między rodzicem a dzieckiem także dlatego, że dziecku zazwyczaj mówi się, co powinien czuć i robić.

 

RODZIC OBWINIAJĄCY

Taki rodzic dokłada starań, by dziecko wiedziało, o ile jest on ważniejszy od niego. Podstawowy cel to skłonienie dziecka, by zrozumiało, że rodzic jest starszy, mądrzejszy i zawsze ma rację. Rodzic obwiniający wypowiada takie słowa, jak:
„Co ci mówiłem? Wiedziałem, że tak się stanie",
„Gdybyś tylko mnie posłuchał...",
„Rozumiesz, co mam na myśli?"
Czasami rodzice obwiniający, by postawić na swoim wybierają sarkazm, obelgi i poniżanie. Takie destruktywne techniki nie tylko wywyższają rodzica, ale także pomniejszają wartość dziecka. Dzieci rodziców posługujących się obwiniającym stylem komunikacji wahają się, czy dyskutować z nimi o czymkolwiek. Uczą się, że cokolwiek zrobią, i tak nie będzie to wystarczająco dobre.

 

RODZIC BAGATELIZUJĄCY

Takiemu rodzicowi wydaje się, że szybkie udzielanie wsparcia rozwiąże każdy problem. Rodzic bagatelizujący obawia się zaangażowania uczuciowego lub bywa zbyt zajęty innymi sprawami. Niestety, taki styl komunikacji powoduje, że zarówno dzieci, jak i nastolatki czują, że rodzic tak naprawdę nie słucha ich lub po prostu nie przejmuje się nimi i ich nie rozumie. Niektóre popularne stwierdzenia wypowiadane przez takich rodziców to:
„To nic wielkiego, po prostu otrząśnij się z tego",
„Jutro będzie lepiej",
„To tylko taki okres. Przejdzie ci".

 

SZTUKA SŁUCHANIA
Żeby zapewnić otwartą komunikację ze swoimi dziećmi, rodzice muszą nauczyć się być dobrymi słuchaczami. Bycie dobrym słuchaczem to nie bierna, lecz bardzo aktywna postawa. Może brzmi to dziwnie, ale również słuchanie wymaga wielkiego wysiłku. Pierwszy krok to wyjaśnienie dzieciom, że rodzice są po to, by ich wysłuchać.
Przez codzienny stres i napięcie, którego rodzice doświadczają w życiu, łatwo zaniedbać dziecko lub tylko biernie je wysłuchiwać. Nawet jeśli rodzic w danym momencie nie może poświęcić dziecku całej uwagi, to wystarczy zatrzymać się na chwilę i krótko odpowiedzieć na jego pytanie. O wiele lepiej powiedzieć dziecku: „Kochanie, mamusia jest teraz zajęta. Możemy porozmawiać za 15 minut?", niż słuchać tylko połowicznie. Dziecko będzie przynajmniej wiedziało, że mama czy tato przywiązują wagę do tego, co ma ono do powiedzenia, i że poświęcą mu czas trochę później. Jeśli dziecku uda się poczekać określony czas pamiętaj, by mu powiedzieć, że bardzo doceniasz jego cierpliwość. Okazuj dzieciom taki sam szacunek, jakim chciałbyś być darzony przez współmałżonka lub przyjaciela.

 

UWAŻNE SŁUCHANIE

Kiedy dzieci wiedzą, że rodzice chcą je słuchać, będą chętniej inicjowały rozmowę. Kolejny krok w otwartej komunikacji to uważne słuchanie. Opiera się ono na uznaniu, że każdy porozumiewa się na dwóch poziomach: treściowym i emocjonalnym. Poziom treściowy każdej komunikacji to faktyczny temat omawianej sprawy. Poziom emocjonalny stanowią ukryte uczucia związane z treścią. Uznanie emocjonalnej treści konwersacji staje się istotna umiejętnością słuchania szczególnie w oczach dzieci, którym trudno zidentyfikować swoje emocje. Kiedy rodzice uznają emocjonalna treść informacji przekazywanych przez dzieci, pozwalają im uświadomić sobie, że są aktywnie słuchane. Jeśli dzieci wiedzą, że są wysłuchiwane i rozumiane, czują się doceniane i chcą rozmawiać.
Szczególnie ważne jest zwracanie uwagi na uczucia, kiedy dzieci okazują złość. Złość to rodzaj „emocji - parasola", pod którym chowają się inne emocje. Kiedy dzieci okazują złość, w rzeczywistości mogą czuć jedną z innych emocji.
Uważne słuchanie może początkowo wydawać się trudne, jednakże z biegiem czasu, podobnie jak przyswajanie każdej nowej wiadomości, nauka uważnego słuchania stanie się łatwiejsza.

 

KOMUNIKACJA OTWARTA I ZAMKNIĘTA

Dzięki gotowości na rozmowę z dziećmi i byciu dobrym słuchaczem możesz stworzyć atmosferę sprzyjającą poczuciu bezpieczeństwa i zaufaniu potrzebnemu do skutecznej i otwartej komunikacji. Efekt będzie odwrotny, jeśli jesteś dla dziecka niedostępny lub przyjmujesz destrukcyjne role rodzicielskie. Dzieci będą czuły, że nie mogą zwrócić się do ciebie i że nie zostaną uważnie wysłuchane.

 

KOMUNIKACJA NIEWERBALNA
Nie można zakończyć żadnej dyskusji na temat skutecznego porozumiewania się z dziećmi lub nastolatkami, nie wspominając o wadze komunikacji niewerbalnej. Uwrażliwienie na niewerbalne sygnały wysyłane przez dzieci może rodzicom wiele powiedzieć o ich nastroju, uczuciach i aktualnym stanie umysłu. Również dzieci są wyjątkowo wrażliwe na sygnały niewerbalne wysyłane przez rodziców. Zachęcanie dzieci do wyrażania własnych uczuć jest bardzo ważne, a reagowania na zachowania niewerbalne daje właśnie taką możliwość. Ważne jest również niewerbalne zachowanie samych rodziców. Nic szybciej nie zablokuje dziecka jak rodzic mówiący: „Ja słucham" w sytuacji, kiedy wyraźnie widać, że jego uwaga skupiona jest na czymś innym.


 

WARTO ZAPAMIETAĆ!

 

 

 

-Kiedy dziecko dorasta, otwarta komunikacja staje się najskuteczniejsza metodą wychowawczą.

 

 

 

 - Otwarta komunikacja łagodzi konflikty między dzieckiem a rodzicem

 

 

 

 - Kiedy rozmawiasz z nastolatkiem skupiaj na nich całą swoją uwagę

 

 

 

- Nie bądź rodzicem autorytarnym, pouczającym, obwiniającym czy bagatelizującym.

  To zamyka twoja komunikacje z dzieckiem

 

 

 

- Kiedy to tylko możliwe staraj się wsłuchiwać w treści wypowiedzi dziecka, jak i jego uczucia.